Vrijwilligerswerk in het Meru District Hospital in Tanzania

07 juli 2022.

Afgelopen twee maanden hebben wij – verloskunde studenten aan de AVAG – vrijwilligerswerk gedaan op de Maternity Ward van het Meru District Hospital in Tanzania. We werden hierin ondersteund door de reisbeurs uitgereikt tijdens de oratie van Prof. dr Ank de Jonge in 2021. In deze weken hebben we veel geleerd en gezien.

Wat was het belangrijkste cultuurverschil?

We leerden dat het tempo voor werkzaamheden in Tanzania lager ligt dan in Nederland. Iedereen gebruikt hier de woorden ‘pole pole’, wat ‘rustig aan’ betekent. Zo worden er nauwelijks tijden afgesproken. ‘Emergency C-sections’ worden hier niet met hoge spoed uitgevoerd zoals wij dat kennen, wat vaak ook de nodige stress bij ons op heeft geleverd wanneer we cortonenpathologie hadden tijdens een baring.

Hoe ziet de Maternity Ward er daar uit?

De Maternity Ward bestaat uit twee gebouwen. Een van de gebouwen bestaat uit afdelingen, die met elkaar in verbinding staan. Aan de linkerkant een kamer waar de zwangere vrouwen liggen die ‘ziek’ zijn of bijna gaan bevallen, de Prenatale kant. Ze kunnen hier liggen vanaf 28 weken AD.

In het midden twee verloskamers. Hier komen de vrouwen als ze bijna volledig ontsloten zijn of klaargemaakt worden voor een sectio. Aan de rechterkant liggen de vrouwen die in de afgelopen 24 uur (vaginaal) zijn bevallen, de Postnatale kant. En af en toe bevalt er nog wel eens een vrouw op de postnatale afdeling, omdat de verloskamers dan bezet zijn.

In het andere gebouw is een operatiekamer waar sectio’s worden uitgevoerd, een zaaltje waar de vrouwen liggen die net een sectio hebben gehad en er is een NICU. De NICU bestaat uit in-elkaar-getimmerde bedjes met een warmtelamp erboven.

Hoe verloopt over het algemeen een bevalling in het Meru District Hospital?

Op het moment dat een zwangere vrouw baringspijn ervaart, haar vliezen breken of er is iets anders zwangerschap gerelateerd aan de hand, dan lopen ze gewoon binnen op de Maternity. Ze gaan dan op een houten bankje in het halletje zitten wachten tot ze geroepen worden. Dit noemden ze de ‘admissions’.

Nadat ze geroepen worden, wordt een korte anamnese uitgevraagd en worden er standaard controles uitgevoerd, waaronder bloeddruk, bloed prikken voor Hb-bepaling en bloedgroep, een uitwendig onderzoek en een inwendig onderzoek. Hierna werd er beleid bepaald, wat eigenlijk in alle gevallen betekende dat ze op de antenataal kwamen te liggen.

Als de vrouwen in partu zijn, worden ze ongeveer elke 4 uur gecontroleerd. Cortonen worden geluisterd en er wordt een VT verricht. Tijdens de ontsluiting zijn de vrouwen vaak aan het rondwandelen, buiten of binnen. Hierbij ondersteunen ze elkaar zover ze kunnen.

Hoe hebben jullie het vrijwilligerwerk hier ervaren?

Zodra een vrouw VO heeft of persdrang, loopt ze vaak zelf naar de verloskamer toe en roept ze er een ‘nurse-midwife’ bij. Dan kwamen we met z’n drietjes aangerend om de mevrouw te helpen en haar bevalling verder te begeleiden. Snel legden we op het bed een doek over het waterdichte zijltje en pakten we de spullen die de vrouw zelf had meegenomen uit haar tas. Er werd namelijk verwacht van de vrouwen dat ze zelf hun spullen meenamen: doeken voor de baby, wattenbollen, navelklem, steriele handschoenen en hechtdraad. We gingen als een team aan het werk, waarbij een persoon handschoenen en een schort aantrok en de andere de spullen klaar legde en de vrouw ondersteunde. In ons gebrekkige Swahili gingen we de vrouw coachen. Op deze manier hebben we samen vele bevallingen mogen begeleiden. Het was letterlijk weer hollen of stilstaan. Als er geen bevalling was stonden we op de postnatale of antenatale kant controles uit te voeren. Of luisterden we op de postnatale kant mee naar de voorlichting over Family-Planning. Dit werd gedaan door meerdere vrouwelijke zorgverleners, voor alle vrouwen tegelijk. Prachtig om te zien.

Wat vonden jullie het meest bijzonder?

Het was ook leuk om te zien hoe vrouwen aan de postnatale kant elkaar ondersteunden post partum. Vrouwen die 5 uur geleden bevallen waren zorgen hier voor vrouwen die een half uur geleden bevallen waren. Zij gaven elkaar eten, hielden elkaars kinderen vast en gaven mentale steun aan elkaar.

Kortom, we mochten de afgelopen maanden aanwezig zijn bij bijzondere momenten in het leven van deze vrouwen. Er zaten veel momenten tussen die heftig en emotioneel waren. Er zaten ook veel momenten tussen waarin we echt iets konden betekenen voor deze vrouwen, die deze ondersteuning misschien gemist zouden hebben als wij er niet waren en we hebben veel dankbaarheid gekregen zowel van de vrouwen als van de zorgverleners hier in het ziekenhuis.