15 juni 2023. Het Parool. In de meldkamer van Ambulance Amsterdam zoeken werkstudenten vanaf donderdag ziekenhuisbedden voor barende vrouwen. Zo hoeven Amsterdamse verloskundigen niet meer uren te telefoneren in de onderbezette zomermaanden.

Zomerbaby’s

De geboortezorg in Amsterdam staat al jaren onder druk. Het tekort aan ziekenhuispersoneel is daarbij tijdens de zomer vanwege vakanties nog groter dan in de rest van het jaar. En volgens Willem van ’t Hof, hoofd meldkamer ambulancezorg, is er nóg een reden dat de druk nu extra hoog is: “Juist in de zomermaanden komen de meeste baby’s ter wereld.”
Dit alles bij elkaar zorgt soms voor schrijnende taferelen, zoals een eerstelijnsverloskundige die anderhalf uur rondbelt om een ziekenhuisbed te vinden voor een barende vrouw.

“Ik heb weleens een huilende verloskundige aan de lijn gehad,” zei een OLVG-medewerker vorig jaar.

In de pilot, die donderdag begint, gaan voortaan werkstudenten ziekenhuisbedden zoeken in Amsterdam of erbuiten, zodat de verloskundigen zorg kunnen verlenen. Met Ambulance Amsterdam als initiatiefnemer is er een apart nummer dat gebeld kan worden als er een bed nodig is. Zodra de werkstudent een bed heeft gevonden, kan de verloskundige en de barende vrouw met eigen vervoer naar het ziekenhuis. De geboortelijn is 24 uur per dag bereikbaar en wordt alleen verstrekt aan eerstelijnsverloskundigen.

Beetje lucht

“Deze werkwijze zorgt ervoor dat wij ons werk beter kunnen doen,” aldus Antje Martje Bakker, verloskundige en directeur van het samenwerkingsverband Eerstelijns Verloskundigen Amsterdam-Amstelland (Evaa). “We kunnen de aandacht richten op de vrouw en het ongeboren kind.” Binnenkort opent Evaa ook een tweede bevalcentrum, om de druk op de geboortezorg te verlichten.
De pilot loopt precies vier maanden en wordt bekostigd door Ambulance Amsterdam, OLVG, Amsterdam UMC, het BovenIJ-ziekenhuis en ziekenhuis Amstelland in Amstelveen. Het project kost ruim 150.000 euro.
In OLVG worden dagelijks zo’n veertien kinderen geboren; ongeveer de helft van het aantal Amsterdamse baby’s. Maurice van den Bosch, voorzitter van de raad van bestuur van OLVG, juicht het project toe.

“We zijn blij dat we de verloskundigen een beetje lucht kunnen geven.”

Hoe druk de werkstudenten het krijgen, kan Van ’t Hof nog niet zeggen. “Een gedeelte van de verloskundigen vindt zelf een ziekenhuisbed, en er is ook een app die aangeeft waar nog bedden vrij zijn. Pas daarna zijn wij aan zet. Het is niet in te schatten hoe vaak per dag we gebeld zullen worden.”

Blijvertje

Het telefoneren met de ziekenhuizen wordt uitgevoerd door werkstudenten die een dagcursus achter de rug hebben. Medische kennis is niet verreist, maar dit korte scholingstraject dus wel. “Ze maken geen medische afweging, het is puur logistiek werk,” aldus Van ’t Hof. De werkstudenten hebben een eigen werkruimte in de Amsterdamse meldkamer, waar noodmeldingen binnenkomen voor politie, brandweer en ambulance.
Wat er na afloop van de pilot gebeurt is nog onduidelijk. Van ’t Hof: “Misschien bevalt het zo goed dat het een permanente dienst wordt. Misschien houden we ermee op. Misschien is het een blijvertje voor de zomermaanden. Het hangt af van wat er gebeurt en de evaluatie.”
Volgens Van ’t Hof is de pilot op voorhand al geslaagd, want de vier deelnemende ziekenhuizen hebben hun ict-systemen op elkaar afgestemd. Dat was nodig om snel een overzicht te kunnen krijgen van de vrije bedden. “Die afstemming was zonder dit initiatief nooit zo snel gebeurd,” aldus Van ’t Hof. “Ook als de pilot ophoudt, plukken de verloskundigen en natuurlijk de patiënten daar de vruchten van.”

Dit artikel is geschreven door Jop van Kempen en op 15 juni 2023 verschenen in het Parool.