Door: Annemarie, verloskundige, gepubliceerd op: 18/07/2024

Je probeert zwanger te worden, spannend! Het is belangrijk je goed voor te bereiden op een zwangerschap. Waar moet ik op letten om gezond zwanger te worden? Hoe kan ik sneller zwanger worden? Wat is een kinderwensspreekuur? In dit artikel geven we antwoorden op deze vragen. Wist je dat veel adviezen ook gelden voor je partner?

Wat is een kinderwensspreekuur?

Als je een kinderwens hebt is het altijd goed om een afspraak te maken op het kinderwensspreekuur bij de huisarts of verloskundige.1,2 Deze afspraak heet ook wel preconceptieconsult. Je hoort tijdens deze afspraak wat jij en je partner kunnen doen voor een goede start voor je baby. Je krijgt adviezen om de kans op een zwangerschap te vergroten. Er wordt gekeken of er risico’s zijn rondom je gezondheid zodat er eventueel extra hulp kan worden aangeboden. Uiteraard kun je al jouw vragen stellen.

Waarom gezond leven als ik probeer zwanger te worden?

De eerste weken van een zwangerschap zijn heel belangrijk. Dan wordt het begin van verschillende organen aangelegd.4,5 Het is belangrijk dat er op dat moment genoeg gezonde bouwstoffen in je lichaam zijn.1-7 Je kunt het beste al gezond eten voordat je stopt met voorbehoedsmiddelen.1-7 Alle adviezen voor gezond eten wanneer je een kinderwens hebt, vind je bij het Voedingscentrum.

Gezond gewicht

Probeer een gezond gewicht te krijgen. Als je te licht bent of te zwaar, kan het moeilijker zijn om zwanger te worden en is er een grotere kans op problemen tijdens de zwangerschap en bevalling.3-9 Afvallen tijdens de zwangerschap wordt afgeraden. 3-9 Heb je hulp nodig of wil je advies, maak dan een afspraak bij je huisarts.4-5

Stop met roken, alcohol drinken en drugs gebruik

Probeer eerst te stoppen met roken, alcohol en drugs voordat je stopt met voorbehoedsmiddelen. Zowel voor mannen als voor vrouwen vergroot je hiermee de kans op een gezonde zwangerschap.1-5,7,9-11 Je hebt meer kans op een miskraam en problemen tijdens de zwangerschap als je hiermee doorgaat.1-5,7,9-11 Zelfs één glas alcohol per dag kan de vruchtbaarheid al verminderen bij mannen en vrouwen.10

Heb je hulp nodig?

  • Maak een afspraak bij je huisarts
  • Kijk op ikstopnu.nl voor een coach via de telefoon voor hulp bij stoppen met roken
  • Bel de Alcohol Infolijn 0900- 1995 (€ 0,10 p/min)
  • Bel de Drugs Infolijn: 0900 1995. Of ga naar de website.
  • Lees de folder over zwanger worden en alcohol, roken en drugs

Waarom moet ik foliumzuur nemen?

Het advies is om elke dag een pil foliumzuur van 0,4 of 0,5 milligram te nemen.1-7,9 Zo verklein je de kans op een kind met een open ruggetje.1-7,9 Een open ruggetje is een aangeboren afwijking in de ontwikkeling van het ruggenmerg van een baby. Deze ontwikkeling gebeurt al in de eerste 4 weken van de zwangerschap. Daarom is het belangrijk om vroeg te beginnen met slikken van foliumzuur, het liefst 4 weken voordat je zwanger zou kunnen worden.1-7,9 Dit betekent in de praktijk dat je dus begint met het slikken van foliumzuur vanaf het moment dat de kinderwens bestaat en je stopt met het gebruik van voorbehoedsmiddelen. Foliumzuur kun je zonder recept bij de apotheek of drogist kopen

Moet ik stoppen met mijn medicijnen?

Stop niet ineens met je medicijnen.1-5,7,9 Als je zwanger wilt worden, vertel dit dan aan je arts en apotheek. Soms krijg je dan minder van het medicijn of een ander, veiliger medicijn voor de zwangerschap.1-5,7,9 In de MediMama app kan je snel informatie vinden over de veiligheid van zelfzorgmiddelen tijdens de zwangerschap en de borstvoedingsperiode. Sommige medicijnen kunnen schade geven aan zaadcellen.1-5,7,9 Daarom moeten ook mannen met sommige medicijnen stoppen als ze een kind willen.

Ik heb een ziekte, kan ik veilig zwanger worden?

Overleg met je huisarts als je een ziekte hebt en je zwanger wilt worden. Bij sommige ziektes zijn er speciale adviezen of moet er eerst bloed worden geprikt.4,5,7 

Heb ik meer kans om een erfelijke ziekte door te geven?

Sommige paren hebben meer kans om een erfelijke ziekte door te geven:

Maak dan een afspraak met je huisarts voordat je probeert kinderen te krijgen.4,5,7
Soms kun je laten onderzoeken of je meer kans hebt om een ziekte door te geven.4,5,7 Dit heet DNA-onderzoek.

Is mijn werk veilig als ik zwanger wil worden?

Vraag aan de bedrijfsarts of je werk risico’s geeft als je zwanger wilt worden. Chemische middelen en straling kunnen mannen en vrouwen minder vruchtbaar maken.3-5,7,9
In het begin van een zwangerschap zijn chemische stoffen, straling, ploegendiensten, zwaar werk en stress niet goed.3-5,7,9

Waar kan ik mijzelf op testen?

  • Laat je bij twijfel testen op een geslachtsziekte (SOA). Mannen en vrouwen hebben kans op verminderde vruchtbaarheid bij een niet behandelde SOA.4,12,13
  • Heb je als kind geen waterpokken gehad? Of geen prik tegen rodehond gehad? Bel je huisarts om de inenting te krijgen voordat je zwanger wil worden.4,5,14

Ik heb stress, kan ik zwanger worden?

Het is niet goed als je een zwangerschap begint met veel spanning, stress of psychische klachten.3,7,9 Heb je hier last van? Probeer voordat je zwanger bent hier iets aan te doen of hulp te zoeken.3,7,9 Heb je niet genoeg geld hebt om te kunnen eten, wonen en kleding te kunnen kopen? Of heb je schulden? Maak een afspraak met je huisarts. Je hoeft het niet alleen op te lossen. Heb je relatieproblemen of maak je je zorgen over de verdeling van zorg voor een kind, huishouden en werk? Op deze pagina vind je diverse gesprekstools om voor of tijdens je zwangerschap het gesprek aan te gaan met je partner en/of werkgever.

Doe de checklist!

Met Zwangerwijzer.nl kun je testen of er risico’s zijn voor jou en je baby tijdens de zwangerschap. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 15 minuten. Heb je een partner? Dan kun je samen de vragen beantwoorden. Aan het einde krijg je een overzicht van je antwoorden met informatie en advies.

Meer informatie over gezond zwanger worden

Bronnen:
  1. https://deverloskundige.nl/zwanger-worden/tekstpagina/10/gezond-leven/
  2. https://www.allesoverzwanger.nl/over-zwanger-worden/voordat-je-zwanger-wordt/
  3. https://www.degynaecoloog.nl/onderwerpen/leefstijl-en-zwanger-worden/
  4. NHG Richtlijn Preconceptiezorg 2011. https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/preconceptiezorg
  5. https://www.thuisarts.nl/zwanger-worden/ik-wil-gezond-leven-om-kans-op-gezonde-baby-groter-te-maken
  6. https://www.voedingscentrum.nl/nl/zwanger-en-kind/zwanger/gezond-zwanger-worden.aspx
  7. https://www.strakszwangerworden.nl/
  8. https://www.thuisarts.nl/overgewicht-bij-volwassenen/ik-heb-overgewicht
  9. Gezond Zwanger Worden Factsheet. https://www.nvog.nl/wp-content/uploads/2024/06/factsheetgezondzwangerwordenv06_.pdf
  10. Trimbos Instituut. Folder; Wat je moet weten over alcohol en roken vóór, tijdens en na de zwangerschap https://www.trimbos.nl/docs/5fe189ba-3afe-4353-84e9-006e7acd7dee.pdf
  11. https://www.thuisarts.nl/drugs/ik-wil-stoppen-met-drugs-of-minder-gebruiken
  12. https://www.vzinfo.nl/soa/gevolgen#:~:text=Enkele%20soa%20kunnen%20ernstige%20gevolgen,en%20op%20een%20buitenbaarmoederlijke%20zwangerschap.
  13. https://soazorg.nl/kennisbank/vragen/soas-en-vruchtbaarheid/
  14. Richtlijn Waterpokken vaccinatie 2020. https://lci.rivm.nl/richtlijnen/waterpokkenvaccinatie