Het onderzoek richt zich op de bevallingservaring van vrouwen en hoe zij tijdens de bevalling worden behandeld. Daarnaast onderzoeken we informed consent tijdens de bevalling.
Met informed consent wordt bedoeld dat patiënten toestemming geven voor een medische handeling, nadat ze goed en volledig geïnformeerd zijn over de handeling.
Het doel van het onderzoek is het in kaart brengen hoe vaak het voorkomt dat vrouwen te maken krijgen zorg die zij als onprettig ervaren tijdens de bevalling, hoe vaak vrouwen iets als vervelend ervaren en welke factoren hier een rol in spelen. Met de resultaten hopen we meer bewustzijn te creëren over het belang van respectvolle geboortezorg en het bereiken van een positieve bevallingservaring.
Er zijn de laatste jaren steeds meer geluiden over respectloze en onprettige ervaringen in en rondom de geboortezorg. De actie #genoeggezwegen in 2016, waarbij vrouwen werden opgeroepen hun negatieve ervaringen te delen op social media, leverde duizenden reacties op. Dit leidde tot veel vragen van vrouwen omtrent de kwaliteit van zorg tijdens zwangerschap en geboorte en de rechten die zij hierin hebben. Tot op heden is hier niet tot nauwelijks onderzoek naar gedaan in Nederland.
Het onderzoek bestaat uit verschillende onderdelen. We hebben ten eerste de verhalen uit de campagne #genoeggezwegen kwalitatief geanalyseerd. Dit houdt in dat we in de verhalen zijn gaan kijken welke negatieve situaties het meest werden genoemd. Als vervolg hierop hebben we een vragenlijst uitgezet onder bevallen vrouwen. De vragenlijsten gaan over in hoeverre vrouwen respect tijdens de bevalling hebben ervaren, en of zij dingen hebben meegemaakt die ze als niet prettig hebben ervaren. Daarnaast richt de vragenlijst zich op informed consent tijdens de bevalling.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door Marit van der Pijl, PhD student bij Verloskundige wetenschap van het Amsterdam UMC, locatie VUmc. Zij wordt begeleid door prof. Ank de Jonge, prof. Corine Verhoeven van dezelfde afdeling, prof. Elselijn Kingma vanuit King’s College London en Dr. Martine Hollander vanuit Radboud UMC.
In het najaar van 2020 heeft de dataverzameling plaatsgevonden. Inmiddels hebben we voldoende gegevens verzameld via de vragenlijsten. De vragenlijst kun je niet meer invullen.
Het onderzoek naar de campagne #genoeggezwegen is afgerond. Ook hebben ruim 700 vrouwen een vragenlijst ingevuld over de interactie met hun zorgverlener tijdens de bevalling. Deze gegevens zijn geanalyseerd.
Tussen oktober 2020 en december 2020 hebben meer dan 13.000 vrouwen via de vragenlijst hun bevallingservaring gedeeld. We zijn dankbaar dat zoveel vrouwen hun ervaring hebben willen delen! De verzamelde gegevens zijn geanalyseerd en het eerste artikel is inmiddels gepubliceerd.
Het eerste artikel over dit onderwerp is gepubliceerd in mei 2020. In dit artikel gaat over de #genoeggezwegen campagne. In 2016 riep de Stichting Geboortebeweging vrouwen via Facebook op om hun verhaal te doen over negatieve ervaringen met de zorg rondom de bevalling. Honderden vrouwen deelden na deze oproep hun negatieve ervaringen met de geboortezorg. Daaruit blijkt dat het gevoel van machteloosheid bij de vrouwen overheerst. Gebrek aan toestemming was het meest genoemde onderwerp. Vrouwen beschreven hoe handelingen tijdens de bevalling werden uitgevoerd zonder dat zij hierover geïnformeerd waren of om hun toestemming was gevraagd. Bijvoorbeeld bij het zetten van een knip. De vrouwen spraken hier over het verlies van controle en autonomie. Onderzoeker Marit van der Pijl heeft in 2020 een Engelstalige presentatie gegeven over het onderwerp voor Virtual NLBC Congres India. Daarnaast is er naar aanleiding van dit artikel een nieuwsbericht verschenen in de Krant Trouw.
Het vragenlijstonderzoek over de interactie tussen zwangeren en hun zorgverlener laat zien dat gemiddeld gezien vrouwen hoog scoren op de interactie met zorgverleners tijdens de bevalling. Maar er zijn nog steeds veel vrouwen die geen optimale interactie ervaren, met name op het gebied van autonomie. Dit laat zien dat er ruimte is voor verbetering op het gebied van interactie tussen zorgverleners en vrouwen tijdens de bevalling. Hierover is een Engelstalig artikel geschreven. Ook hebben de onderzoekers een infographic gemaakt.
Tussen oktober 2020 en december 2020 hebben 13.359 vrouwen deelgenomen aan het grote vragenlijstonderzoek via baringervaring.nl. Van 12.239 vrouwen konden de antwoorden meegenomen worden. De resultaten van het onderzoek laten zien dat 1 op de 3 zwangeren heeft ten minste één vervelende ervaring met de zorg tijdens de bevalling, en 1 op de 5 haar bevalling als negatief ervaart. De zorg rondom de bevalling kan dus beter in Nederland. Het is belangrijk dat zowel zorgverleners als de organisatie van de geboortezorg zich hiervan bewust zijn en actie ondernemen. Bovendien is het ook belangrijk dat we in de maatschappij aandacht hebben voor het belang van de bevallingservaringen van vrouwen. Want elke bevallingservaring telt. Lees ons nieuwsbericht over dit artikel hier. Of ga direct naar het volledige wetenschappelijke artikel ‘Disrespect and abuse during labour and birth amongst 12,239 women in the Netherlands: a national survey‘ zoals gepubliceerd op 8 juli 2022 in Reproductive Health .
Wil je meer weten over het onderzoek? Neem dan contact op met Marit van der Pijl: m.vanderpijl@amsterdamumc.nl
Uitvoerend onderzoeker
PhD kandidaat, BSc Health Sciences MSc Global Health, onderzoeker Verloskundige Wetenschap Amsterdam UMC locatie VUmc
Onderzoeksleider
Hoogleraar Verloskundige Wetenschap, Amsterdam Public Health/Reproduction and Development, AVAG/Amsterdam UMC. Adjunct professor, Western Sydney University, Australia.
Artikel: Left powerless: A qualitative social media content analysis of the Dutch #breakthesilence campaign on negative and traumatic experiences of labour and birth