Nieuw advies: Zwangeren en pas bevallen vrouwen wèl vaccineren tegen COVID-19

Mei 2021. Op basis van de laatste wetenschappelijke inzichten is het standpunt ‘Vaccinatie tegen COVID-19 rondom zwangerschap en kraambed’ aangepast. Uit veiligheidsoverweging gold voorheen het advies om alleen kwetsbare zwangere vrouwen te vaccineren. Dit ging om  vrouwen met onderliggende ernstige aandoeningen of die een grote kans hebben in aanraking te komen met het coronavirus. Vanaf nu wordt aan àlle zwangere vrouwen geadviseerd om – als zij hiervoor opgeroepen worden – zich te laten vaccineren, bij voorkeur met een mRNA-vaccin zoals Moderna en Pfizer.

Waarom is dit advies nu opeens aangepast?

Er is nu meer bekend over de veiligheid van de vaccins bij zwangere vrouwen en de risico’s van COVID-19 voor deze groep. Daarom is het advies aangepast. De voordelen van vaccineren wegen zwaarder dan de nadelen van niet vaccineren en het risico op corona.

Let wel, of je nu wel of niet gevaccineerd bent, de reguliere voorzorgsmaatregelen zoals handen wassen, afstand houden en het dragen van een mondneusmasker blijven iedereen hetzelfde om besmettingsgevaar te verkleinen.

Hoe weten we nu dat vaccineren veilig is voor moeder en kind?

Inmiddels zijn in de Verenigde Staten meer dan 90.000 zwangere vrouwen gevaccineerd met een van de mRNA-vaccins (Pfizer of Moderna). Er zijn daarbij geen ernstige bijwerkingen gemeld. Meer dan achthonderd gevaccineerde vrouwen zijn ook al bevallen. Bij deze vrouwen werden niet meer miskramen, vroeggeboortes, of baby’s met een laag geboortegewicht gezien dan normaal. Op basis van het werkingsmechanisme en de inmiddels verkregen gegevens over deze vaccins, bestaan er geen redenen om aan te nemen dat deze vaccins tegen COVID-19 schadelijk zouden zijn bij gebruik in de zwangerschap.

Wat is dan precies het risico van COVID-19 voor zwangeren?

Ondertussen weten we dat zwangerschap het risico op ernstige COVID-19 verhoogt.Zo blijkt dat zwangere vrouwen met COVID-19 een drie keer grotere kans hebben om op de IC opgenomen te worden dan niet-zwangere leeftijdsgenoten. Zwangere vrouwen met COVID-19 hebben dus een groter risico op het ontwikkelen van een ernstig verloop van de ziekte. Dit komt onder andere doordat het immuunsysteem bij zwangere vrouwen vaak iets minder goed werkt. Bovendien wordt in het laatste gedeelte van de zwangerschap het middenrif naar boven geduwd, waardoor het volume van de longen afneemt. Daarom is het advies om zwangere vrouwen te vaccineren om deze nadelige gevolgen van een COVID-19 infectie te voorkomen.

Welk vaccin krijg ik als ik zwanger ben of net bevallen?

Je kunt meestal niet zelf kiezen welk vaccin je krijgt. Het vaccin van AstraZeneca wordt op dit moment alleen geadviseerd voor mensen boven de 60 jaar. Er is nog onvoldoende bekend over het Janssen-vaccin en zwangerschap. Dit komt doordat er nog maar weinig zwangere vrouwen zijn ingeënt met Janssen. Daarom gaat op dit moment in het advies van de medisch experts de voorkeur uit naar het vaccineren van zwangere vrouwen met Pfizer of Moderna.

Is mijn ongeboren kind dan ook levenslang beschermd tegen corona?

Pasgeboren baby’s zijn beschermd tegen infectieziekten door de antistoffen die zij krijgen van hun moeder via de placenta. Deze antistoffen verdwijnen langzaam in de maanden na de geboorte. We weten nog niet of dit voor de antistoffen na coronavaccinatie ook zo is, maar dat lijkt wel aannemelijk.

En als ik net bevallen ben en borstvoeding geef, kan ik dan ook gevaccineerd worden?

Op basis van wat we weten over de werking van de coronavaccins en de ervaringen met andere vaccins, is volgens de Gezondheidsraad te verwachten dat de coronavaccins voldoende veilig zijn om te gebruiken wanneer een vrouw borstvoeding geeft.

Wie heeft dit advies opgesteld en waar kan ik meer informatie vinden?

Het Standpunt ‘Vaccinatie tegen COVID-19 rondom zwangerschap en kraambed’ is opgesteld door de multidisciplinaire werkgroep ‘COVID-19 en Zwangerschap’ met afgevaardigden vanuit de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie & Gynaecologie (NVOG), Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV), Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM), Patiëntenfederatie Nederland, het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de Vereniging voor Hygiëne & Infectiepreventie in de Gezondheidszorg (VHIG). Klik hier voor het nieuwe Standpunt Vaccinatie tegen COVID-19 rondom zwangerschap en kraambed 22 april 2021.