Ananas, pittige kruiden, wonderolie: zodra de uitgerekende datum voorbij is, zoeken zwangere vrouwen soms allerlei middeltjes om de bevalling op te wekken. Hoogleraar Midwifery Science Corine Verhoeven verlost ons meteen van een illusie: “Er is geen bewijs dat het werkt.”

Een bevalling kan simpelweg spontaan beginnen nadat – niet omdat – de hoogzwangere vrouw ananas heeft gegeten. “Dat maakt de effecten van die middeltjes per definitie lastig te onderzoeken”, zegt Verhoeven. Veel ‘bewijs’ is dan ook anekdotisch en niet wetenschappelijk geleverd. Naar ananas zijn wel een paar onderzoeken gedaan. “Daaruit blijkt dat extract van rijpe ananas, waarschijnlijk omdat het bromelaïne bevat, samentrekkingen van de baarmoeder kan opwekken. Maar dat gebeurt alleen als dat extract in het lab direct met baarmoederweefsel in contact wordt gebracht. Als de ananas of het sap via de maag wordt opgenomen, wat in de praktijk natuurlijk altijd het geval is, is dat effect er niet meer. Dat is bij ratten vastgesteld, nog niet bij mensen.”

En middeltjes als pittige kruiden en wonderolie dan?

“Daarvan gaan de darmen rommelen of zelfs ernstig verkrampen, waardoor de baarmoeder ook kan gaan samentrekken. Maar het leidt eerder tot diarree dan tot weeën.” Wat helpt dan wel? Twee manieren zijn bewezen effectief: ‘strippen’ en inleiden. “Als de baarmoedermond soepel is en er al wat ontsluiting is, kan de verloskundige of gynaecoloog de vliezen wat loswoelen. Daarbij komen prostaglandines vrij, hormonen die rijping van de baarmoedermond versnellen. Dit ‘strippen’ kunnen we toepassen vanaf 40 weken zwangerschap. Aangetoond is dat de bevalling hierdoor vaker vóór 42 weken spontaan begint dan zonder strippen.” Inleiden kan vanaf 41 weken en wordt geadviseerd bij 42 weken. “Als het nodig is om de baarmoedermond rijp te maken, wordt een ballonkatheter ingebracht met 30 cc water. Door de druk komen ook prostaglandines vrij.”

Kunnen die prostaglandines niet van nature worden opgewekt?

“Ja, door seks te hebben met je mannelijke partner. Het zit namelijk ook in sperma. Dat kán helpen om de bevalling in gang te zetten maar let op: doe het niet als de vliezen al gebroken zijn, want dan is er infectiegevaar.” Nog een andere natuurlijke methode die mogelijk werkt – maar nog onvoldoende aangetoond – is tepelstimulatie. “Daarbij komt namelijk oxytocine vrij. Dat hormoon zorgt onder andere voor samentrekking van de baarmoeder.”

En voetmassages?

“Die geven in elk geval ontspanning. Als iéts de bevalling stimuleert, is dat het wel.” Het enige wondermiddel dat Verhoeven zou aanprijzen, is dan ook: geduld. “Al dat zoeken naar middeltjes geeft stress, en adrenaline werkt juist averechts. Dus ga wat leuks doen met zijn tweetjes, pak nog wat slaap. Dan ben je in elk geval uitgerust als het eindelijk zo ver is.”

Deze tekst is geschreven door Lara Geeurickx en gepubliceerd in de Janus 2022-04-41